Yolsuzlukla mücadele için yapay zeka bakan

Arnavutluk’un hükümet destekli yapay zeka (AI) destekli sanal asistanı, vatandaşların ehliyetten emeklilik başvurularına ve mahkeme dilekçelerine kadar her şeyi almasına yardımcı oluyor ve dünyadaki ilk yapay zeka politikacılarından biri haline geldi.

Arnavutluk Başbakanı Edi Rama perşembe günü Sosyalist Parti Ulusal Meclisi’nde yaptığı konuşmada, “Diella, fiziksel olarak mevcut olmayan, ancak yapay zeka tarafından sanal olarak oluşturulan ilk kabine üyesidir” ve Arnavutluk’u “yüzde 100 yolsuzluktan arınmış” tutmakla görevlendirildi, dedi.

Görevi, son on yıllarda Arnavutluk’ta bir dizi yolsuzluk skandalına yol açan özel sektörden mal ve hizmet alımlarının tümünü denetlemek olacak.

Haberlere göre, Arnavutçada “güneş” anlamına gelen Diella, e-Albania platformunda yapay zeka destekli sanal asistan olarak görev yapıyordu. Vatandaşlara ve işletmelere sesli komutlarla çeşitli devlet belgeleri almalarına yardımcı oluyor ve bürokratik gecikmeleri azaltmak için elektronik damgalı belgeler düzenliyordu.

Diella’nın şimdiye kadar 36 bin 600’den fazla dijital belge düzenlemeye ve platform üzerinden yaklaşık bin hizmet sunmaya yardımcı olduğu bildirildi.

Ancak Rama, Diella’nın yaptığı hatalardan kimin sorumlu olacağı, hangi insan denetiminin mevcut olacağı veya yapay zekanın manipüle edilmesi risklerinin nasıl ele alınacağı konusunda fazla ayrıntı vermedi.

Yapay zeka botları hükümetlere giriyor

Bu, tarihte bir yapay zeka botunun üstlendiği ilk büyük hükümet rollerinden birini işaret ediyor. Geçen mayıs ayında Ukrayna, dış politika konularında güncellemeler sağlayan yapay zeka tarafından oluşturulmuş sözcü “Victoria Shi”yi tanıttı.

👋 Meet Victoria Shi — a digital representative of the MFA of Ukraine, created using AI to provide timely updates on consular affairs!

For the first time in history, the MFA of Ukraine has presented a digital persona that will officially comment for the media. pic.twitter.com/KTtuCVR1ku

— MFA of Ukraine 🇺🇦 (@MFA_Ukraine) May 1, 2024

Arnavutluk, son yıllarda kriptoya kıyasla yapay zekayı daha fazla benimsemiş görünüyor. Mayıs 2020’de Avrupa’daki en kapsamlı kripto mevzuatlarından biri olan bir kripto düzenleyici çerçeve kurmasına rağmen, Arnavutluk Merkez Bankası kripto ticaretiyle ilgili risklere ilişkin uyarılar yayınlamaya devam etti ve benimsemeyi yavaşlattı.

Arnavutluk onlarca yıldır yolsuzlukla boğuşuyor

Arnavutluk barışçıl bir ülke olmaya devam etse de, uzun zamandır organize suçlar için bir merkez oldu ve bazı yetkililer sözleşmelerden faydalanmakla suçlandı.

Bu yılın başlarında Tiran Belediye Başkanı Erion Veliaj ve muhalefetteki Özgürlük Partisi lideri ve Arnavutluk’un eski cumhurbaşkanı Illir Meta yolsuzlukla suçlandı.

2023’te ülkenin eski çevre bakanı Lefter Koka, bir inşaat projesiyle bağlantılı 3,7 milyon euro (4,34 milyon dolar) rüşvet aldığı için altı yıldan fazla hapis cezasına çarptırıldı.

Yolsuzluk, Arnavutluk’un 2014’te aday ülke olmasından bu yana Avrupa Birliği üyesi olmasını engelledi.

Ancak Rama, ülkesinin 2030’a kadar üyelik alacağı konusunda umutlu.