Pump-and-dump tuzağından korunmak için 4 basit yöntem

Öne çıkanlar:

• Web3’te pump-and-dump şemaları, yatırımcıları cezbetmek için koordineli alımların yanı sıra yanıltıcı bilgiler ve abartı kullanarak bir kripto paranın fiyatını manipüle eder, ardından kitlesel satışla token’i neredeyse değersiz bırakır.

• Merkeziyetsiz anonimlik ve 7/24 düzenlenmemiş işlem, sektörü bu manipülatif yatırım şemalarına karşı özellikle savunmasız hale getirir.

• Bir pump-and-dump, token ön lansmanı, lansmanda tanıtım abartısı, alım yoluyla fiyatın pompalanması ve organizatörlerin kârlarla kaçtığı koordineli satış olmak üzere dört aşamayı izler.

• Pump-and-dump’a yakalanmaktan kendinizi korumak için istenmeyen yatırım tavsiyelerinden kaçının, sosyal medya reklamlarına şüpheyle yaklaşın ve kısa sürede gerçekçi olmayan getiri vaat eden şemalardan uzak durun.

Koordineli pump-and-dump şemaları yıllardır Web3 ekosistemini ve kripto piyasasını meşgul ediyor. Çoğunlukla dijital dünyanın Vahşi Batısı olarak tanımlanan bu alanda, hızlı kazanç cazibesi, yatırımları manipüle ederek gerçekçi olmayan vaatlere inanan başkalarının zararına hareket edenleri hep cezbetti.

Düzenlemeler sürekli olarak geriden gelirken, sektörün merkeziyetsiz tasarımıyla birleştiğinde bu şemalar çoğu zaman kolluk kuvvetlerinin radarından kaçtı. Yine de son çabalar Web3’ün artık düzenleyicilere karşı dokunulmaz olmadığını gösteriyor. Örneğin, ekim 2024’te gerçekleşen Operation Token Mirrors kapsamında 25 milyon dolar ele geçirildi ve 18 kişi suçlandı.

Bu makalede, “pump-and-dump şemaları” hakkında tanımını, nasıl çalıştığını ve bu sofistike manipülasyon taktiklerinden nasıl korunacağınızı öğreneceksiniz.

Web3’te pump-and-dump şemaları nedir?

Pump-and-dump şeması, bir kripto paranın veya blockchain varlığının fiyatının kasıtlı olarak manipüle edilmesini ifade eder. Bu dijital varlıkların piyasa fiyatı, koordineli alımla birlikte yanıltıcı bilgiler kullanılarak elde edilir.

Şema liderleri istedikleri fiyata ulaştıklarında, kârlarını almak için şiddetli bir satış başlatırlar. Bu, diğer tüm yatırımcıların ciddi şekilde değer kaybetmiş veya değersiz tokenlerle oturmasına neden olur. Bu ifade, bir tokenin fiyatının “pompalandığı”, ardından tokenin ve fiyatının aynı anda “boşaltıldığı” sürece atıfta bulunur. Bu varlıkların genellikle çok az ya da hiç değeri olmadığı için fiyat asla toparlanmaz ve masum yatırımcılar ellerinde kalır. 

Pump-and-dump şemaları Web3’te neden işe yarar?

Web3’ün eşler arası merkeziyetsiz tasarımı, bu tür piyasa manipülasyonları için verimli bir zemin sağlar. Çoğu zaman, token yaratıcıları ve proje geliştiricileri internet anonimliğinin arkasına saklanır ve Telegram gibi gizlilik odaklı iletişim kanallarını kullanır. Bu durum, yatırımcıların ve yetkililerin düzenbazları aldatmalarından sorumlu tutmasını zorlaştırır.

Ayrıca piyasalar, somut bir düzenleyici denetim veya devre kesiciler olmadan 7/24 işlem yapılabilir. 2024’te 1 milyondan fazla tokenin piyasaya sürüldüğü Pump.fun gibi platformlarda kolay token yaratımı sorunu daha da kötüleştirir.

Biliyor muydunuz? Bir pump-and-dump şemasının içeriden olanları düzenli olarak yüzde 100’ün üzerinde, en yüksek vakalarda ise tek bir olayda yüzde 2.000’in üzerinde kâr elde eder.

Web3’te pump-and-dump’lar nasıl çalışır

Web3 pump-and-dump şemaları genellikle dört aşamayı takip eder: ön lansman, lansman, pump ve dump.

1. Ön lansman: Başlamak için yeni veya görece düşük değerli bir token etrafında abartı oluşturulur. Bu, ön satışlar ve Telegram, Discord ve X gibi platformlarda topluluk oluşturma stratejileriyle yapılır.

2. Lansman: Tanıtım yeni bir seviyeye çıkar, genellikle farkında olmayan influencer’lar gibi tanıtıcıları içerebilir. Bu, farkındalığı genişletir ve daha heyecanlı yatırımcıları çeker.

3. Pump: Büyük fiyat artışları veya iş ortaklıkları hakkında yanıltıcı veya sahte haberler topluluk içinde yayılır. İnsanlar giderek daha fazla yatırım yaptıkça token’in piyasa fiyatı fırlar ve talep tavan yapar.

4. Dump: Web3 token fiyat manipülasyonu organizatörler için cazip bir kâr seviyesine ulaştığında, ellerindeki tokenleri büyük miktarlarda satarlar. Bu büyük satış, token arzının talebi büyük ölçüde aşmasına ve fiyatların düşmesine neden olur. Ellerinde token kalan yatırımcılar, token’in değeri neredeyse tamamen silinmeden önce satamaz.

Biliyor muydunuz? Bazı coin’ler tekrar eden pump-and-dump saldırılarının hedefi olabilir. Bristol Üniversitesi’nden yapılan bir araştırmaya göre, en çok saldırıya uğrayan coin dört yıllık bir sürede 98 kez hedef alınmıştır.

Kriptoda pump şemalarına karşı güvende kalmak ve onları fark etmek

Web3’teki ticaret manipülasyon taktiklerini coşkulu ve meşru bir yatırım fırsatından ayırt etmek zor olabilir. Bir sonraki büyük meşru kripto token’e erken girmenin potansiyel ödülleri, yasadışı merkeziyetsiz pump-and-dump operatörleri için mükemmel bir kılıf sağlar.

İşte potansiyel dolandırıcılığı ve koordineli kripto pump gruplarını fark etmenin yolları:

1. Bilinmeyen yatırım tavsiyelerinden kaçının: Bir yabancı size sosyal medyada veya bir mesajlaşma uygulamasında ulaşıp konuşmayı hızla “kesin kazanç” yatırımına çevirirse dikkatli olun. Tedbirli olmak ve dahil olmamak en iyisidir.

2. Kripto sosyal medya reklamları: Sosyal medya platformları, yüksek getiri vaat eden yatırım reklamlarıyla dolup taşıyor. Bunlar meşru şirketler gibi görünebilir ya da yatırımcıları kandırmak için sahte medya kullanabilir. Özellikle, Web3 projelerini tanıtıyor gibi görünen yüksek profilli ünlülere dikkat edin. Çoğu zaman manipülatörler, ünlü isimlerin izni veya desteği olmadan deepfake videolar yaratır.

3. Kendi araştırmanızı yapın: Bir yatırım fırsatının “ya şimdi ya asla” baskısıyla sunulduğu durumlara kanmayın. Projeleri araştırmak için yeterli zaman ayırın. Kurucuları, geliştiricileri, geçmiş performanslarını ve şirket bilgilerini öğrenmelisiniz. Bu bilgiler belirsiz veya yetersizse, yatırım yapmaktan kaçınmak en iyisidir.

4. Riskinizi dağıtın: Kısa sürede az riskle yüksek getiri vaat eden yatırım tekliflerine karşı dikkatli olun. Kesinlikle fonlarınızın çoğunu tek bir yatırıma bağlamayın; bunun yerine, fonlarınızı çeşitlendirin ki Web3’te kripto piyasa manipülasyonu durumunda yanlış giden yatırımlardan kaynaklanan kayıpları telafi edebilin.

Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermez. Her yatırım ve ticaret hamlesi risk taşır ve okuyucular karar verirken kendi araştırmalarını yapmalıdır.