Ethereum Kurucusu Vitalik Buterin, Sürpriz Altcoin İçin Ağır Eleştiriler Yaptı!

Ethereum kurucu ortaklarından Vitalik Buterin, Sam Altman’ın dijital kimlik projesi World’e (WLD, eski adıyla Worldcoin) ilişkin ciddi uyarılarda bulundu.

13 milyondan fazla “benzersiz insan” kaydıyla dikkat çeken World, dijital kimlik alanında büyümeye devam ederken, Buterin bu tür projelerin çevrimiçi anonimliği tehlikeye atabileceğini söyledi.

Bugün yayımladığı yazısında Buterin, sıfır bilgi kanıtları (zero-knowledge proofs – ZK) kullanan dijital kimlik sistemlerinin potansiyel fayda ve zararlarını değerlendirdi. Özellikle World gibi “kişi başı bir kimlik” modeline dayanan sistemlerin, internet kullanıcılarının gizliliğini tehdit edebileceğini savundu.

“ZK ile sarılmış olsa bile kişi başı bir kimlik sisteminde, tüm çevrimiçi etkinliklerinizin fiilen tek bir kimlikle eşleştirilmesi riskini taşıyoruz” diyen Buterin, artan dijital tehdit ortamında anonimliği ortadan kaldırmanın ciddi olumsuz sonuçları olabileceğine dikkat çekti.

World, Sam Altman ve Alex Blania tarafından kurulan Tools for Humanity şirketi tarafından geliştirildi. Kullanıcılar, “Orb” adlı cihazlarla göz taraması yaparak insan olduklarını kanıtlıyor ve bu sayede hem World ID alıyor hem de WLD tokeni kazanıyor. Kimlik oluşturma sürecinde kullanılan biyometrik veriler ise ZK teknolojisiyle korunuyor.

Buterin, ZK teknolojisinin sağladığı mahremiyet avantajını kabul etse de, sistemin tekil kimlik dayatmasının uzun vadede zarar verebileceğini belirtti. Buterin, Avrupa Birliği ve Tayvan gibi bölgelerde de benzer sistemlerin yaygınlaştığını hatırlatarak, bu eğilimin küresel bir hale gelmekte olduğunu söyledi.

“Yüzeyde bakıldığında ZK destekli dijital kimliklerin yaygınlaşması, sosyal medya, çevrimiçi oylama ve çeşitli platformlardaki bot ve sahte hesaplara karşı önemli bir kazanım gibi görünebilir” diye yazan Buterin, buna rağmen kullanıcıların birden fazla e-posta veya sosyal medya hesabı yönetebilme özgürlüğünün bu sistemlerle ortadan kalkabileceğini söyledi.

World projesi, gizlilik savunucularından gelen eleştirilere rağmen ilerleme kaydediyor. ABD’de faaliyete geçen World, bir Visa kartı çıkarmaya hazırlanırken, Japonya’da Tinder ile yürütülecek bir pilot programda kullanıcıların kimlik doğruluğunu sağlamaya yönelik adımlar atıyor.

Buterin, bu gelişmelere karşın daha çoğulcu bir model öneriyor:

“ZK ile sarılmış tekil kimlik sistemleri yerine, kimliklerin birden fazla kurum, platform veya kişi tarafından farklı şekillerde sağlanabildiği çoğulcu bir yapı benimsenmeli.”

*Yatırım tavsiyesi değildir.